📁 Dosya ve Klasör Yönetimi
📋 İçindekiler
Dosya İşlemleri
📄 touch - Boş Dosya Oluşturma
bash
# Tek dosya oluşturma
touch test.txt
# Birden fazla dosya oluşturma
touch dosya1.txt dosya2.txt dosya3.txt
# Python dosyası oluşturma
touch hesap_makinesi.py
🗂️ cp - Dosya Kopyalama
bash
# Dosya kopyalama
cp dosya.txt yedek_dosya.txt
# Klasör kopyalama
cp -r klasör/ yeni_klasör/
# Birden fazla dosyayı bir klasöre kopyalama
cp dosya1.txt dosya2.txt hedef_klasör/
📦 mv - Dosya Taşıma/Yeniden Adlandırma
bash
# Dosyayı yeniden adlandırma
mv eski_ad.txt yeni_ad.txt
# Dosyayı başka klasöre taşıma
mv dosya.txt Documents/
# Klasörü taşıma
mv eski_klasör/ Documents/yeni_klasör/
Klasör İşlemleri
📁 mkdir - Klasör Oluşturma
bash
# Tek klasör oluşturma
mkdir Documents
# Birden fazla klasör oluşturma
mkdir klasor1 klasor2 klasor3
# İç içe klasörler oluşturma
mkdir -p ana_klasor/alt_klasor/derin_klasor
🗑️ rmdir - Boş Klasör Silme
bash
# Boş klasör silme
rmdir bos_klasor
# Birden fazla boş klasör silme
rmdir klasor1 klasor2
Dosya Silme
🗑️ rm - Dosya Silme
bash
# Dosya silme
rm dosya.txt
# Birden fazla dosya silme
rm dosya1.txt dosya2.txt
# Klasör silme
rm -r klasör/
# Zorla silme (dikkatli olun!)
rm -rf klasör/
⚠️ Güvenlik Uyarısı
rm -rf komutu çok tehlikelidir! Sistemi bozabilir.
Dosya Arama
🔍 find - Dosya Arama
bash
# İsme göre arama
find /home/kali -name "*.txt"
# Dosya tipine göre arama
find /home/kali -type f -name "test*"
# Boyuta göre arama (1MB'den büyük)
find /home/kali -size +1M
# Son 24 saatte değişenler
find /home/kali -mtime -1
# Boş dosyalar
find /home/kali -empty
📍 locate - Hızlı Dosya Arama
bash
# Veritabanını güncelle (root gerekli)
sudo updatedb
# Dosya ara
locate python
# Büyük/küçük harf duyarsız arama
locate -i PYTHON
Dosya İzinleri
🔐 chmod - Dosya İzinleri
📖 İzin Sistemi
rwx rwx rwx
│ │ └── Diğer kullanıcılar (others)
│ └────── Grup (group)
└────────── Sahip (owner)
r = read (okuma) = 4
w = write (yazma) = 2
x = execute (çalıştırma) = 1
🔢 Sayısal İzinler
bash
755 = rwxr-xr-x (Sahip: rwx, Grup: r-x, Diğer: r-x)
644 = rw-r--r-- (Sahip: rw-, Grup: r--, Diğer: r--)
600 = rw------- (Sahip: rw-, Grup: ---, Diğer: ---)
777 = rwxrwxrwx (Herkese her şey - TEHLİKELİ!)
🔧 Temel Kullanım
bash
# Sadece sahibi okuyabilir
chmod 600 gizli_dosya.txt
# Herkes okuyabilir, sahip yazabilir
chmod 644 herkes_okusun.txt
# Script dosyasını çalıştırılabilir yap
chmod +x script.py
# Klasör için izin
chmod 755 klasör/
📊 Disk Kullanım Analizi
📊 du - Disk Kullanım Analizi
bash
# Mevcut dizinin boyutu
du -sh .
# Alt dizinlerin boyutları
du -sh */
# En büyük 10 dosya/klasör
du -sh * | sort -hr | head -10
# Belirli dizinin analizi
du -sh /home/kali/Documents
🎯 Pratik Örnekler
Örnek 1: Proje Klasörü Oluşturma
bash
# Ana proje klasörü oluştur
mkdir -p ~/projelerim/{web_sitesi,python_kodlari,belgeler}
# Alt klasörlere git ve dosya oluştur
cd ~/projelerim/python_kodlari
touch hesap_makinesi.py
touch veri_analizi.py
cd ~/projelerim/web_sitesi
touch index.html
touch style.css
cd ~/projelerim/belgeler
touch README.md
touch notlar.txt
Örnek 2: Dosya Yedekleme
bash
# Önemli dosyaları yedekle
cp ~/projelerim/python_kodlari/hesap_makinesi.py ~/yedekler/
# Tarihli yedek oluştur
cp dosya.txt dosya_$(date +%Y%m%d).txt
# Klasör yedekleme
cp -r ~/projelerim ~/yedekler/projelerim_$(date +%Y%m%d)
Örnek 3: Dosya Temizleme
bash
# Geçici dosyaları bul ve sil
find ~/Downloads -name "*.tmp" -delete
# Boş dosyaları bul
find ~/Documents -empty
# Büyük dosyaları bul (100MB'den büyük)
find ~/ -size +100M 2>/dev/null
🔗 İlgili Konular
Bu ders, dosya ve klasör yönetimini öğrenmek için hazırlanmıştır. Güvenli dosya işlemleri için dikkatli olun!